Cyberpunk nie jest wymysłem ostatniej dekady. Nie jest nawet na tyle młody, aby powiązać go wyłącznie z XXI stuleciem. Jego początki sięgają kilka dekad wstecz, do przełomu lat 70 i 80, kiedy zarówno świat science fiction, jak i świat kolorowych punków ostro mieszał w ówczesnej kulturze. Science fiction, które wywodzi się z dzieł takich pisarzy jak Stanisław Lem, William Gibson, czy Bruce Sterling, w latach 80. stało się bardzo istotnym gatunkiem ówczesnej literatury. Z czasem stało się nawet ważną częścią kultury masowej, a wszystko dzięki przełomowym produkcjom filmowym, jak Blade Runner, czy RoboCop. Filmy te proponowały efekty i emocje na zupełnie innym poziomie i w zupełnie innej czasoprzestrzeni niż dotychczasowe kino rozrywkowe.

Świat przyszłości zawsze miał dosyć dystopijne oblicze. Nowe technologie i daleko idąca cyfryzacja dobrze komponowały się z dosyć ponurą stylistyką czerni i szarości. Nowe konstrukcje lub całkowita dekonstrukcja zastępowała dobrze znane kroje i fasony. Science fiction zaczynało czerpać z bardzo alternatywnej mody, którą w tym samym czasie kreowała buntownicza i nonkonformistyczna subkultura punkowa. Świat budowany przez pisarzy i reżyserów z jednej strony opierał się na wielkich korporacjach i budynkach przyszłości, z drugiej zaś pokazywał ciemne zakątki futurystycznych miast.

W tych zakątkach właśnie narodził się cyberpunk. W literaturze jako podgatunek science fiction, w modzie jako hybryda punka i cyfrowych technologii.

Jak każda stylistyka, cyberpunk przeżywał wzloty i upadki. Pierwsza połowa lat 90. zdominowana przez kicz i estetykę grilsbandów nie sprzyjała ubraniom czerpiącym z punka, stylu gothic i lateksowych materiałów. Jednak końcówka XX wieku, która została totalnie zdominowana przez rzeczywistość Matrixa sprawiła, że cyberpunk z miejsca przedostał się do głównego nurtu i na wybiegi projektantów. Lateks, skórzane spodnie i kurtki, piercing i technologiczne gadżety przyciągały nową rzeszę fanów. Szybko jednak musieli zejść oni do podziemia, bo kiedy zachwyt Matrixem minął, pojawiła się całkiem nowa estetyka, która skutecznie wyparła modę na cyberpunk.

Dziś, prawie po 20 latach Matrix został okrzyknięty największym trendem 2018 roku, a wraz z nim powrócił temat stylistyki opartej na mrocznym charakterze cyberpunku. Nie oznacza to, że przez ostatnie lata styl ten całkowicie stał w miejscu. Zmieniał i przybierał nowe kształty, kreowany zarówno przez ulicę, niektórych projektantów mody, ale przede wszystkim przez postęp technologiczny zarówno od strony materiałów jak i procesu produkcji. Obecnie przybiera on nieco odmienną postać niż w latach 80. Opiera się przede wszystkim na ciemnej kolorystyce, dekonstrukcji, tajemniczości i elementach techwear, bez którego science fiction byłoby niekompletne. Współczesny cyberpunk nadal czerpie ze stylistyki punku, ale inspiruje się także estetyką takich projektantów jak Gareth Pugh, Rick Owens czy Yohji Yamamoto.

Cyberpunk nie przemija, a jedynie schodzi do podziemia na pewien czas, aby później znów zdominować modę w nowej odsłonie.

W ostatnich latach możemy coraz częściej obserwować go u projektantów (Versace, Louis Vuitton), którzy do tej pory stronili od mrocznej i futurystycznej stylistyki. Wszystko jednak wskazuje na to, że cyberpunk będzie stawał się częścią współczesnej mody i to w znacznie większym stopniu niż miało to miejsce dotychczas. Postępująca cyfryzacja, postęp technologiczny w produkcji ubrań, silna pozycja techwear, a także popularność rzeczywistości sci-fi przyczynia się do zmiany postrzegania funkcjonalności i fasonów naszych ubrań. Wraz z tą zmianą cyberpunk buduje swoją silną i stabilną pozycję zarówno w wirtualnym, jak i w realnym świecie mody.

Zdjęcie: yoshimitszu.artstation.com

MW