Istnieje wiele przypadków, kiedy to nowa i przełomowa technologia całkowicie odmienia życie człowieka. Jej szybki rozwój sprawia, że starszym ciężko jest zrozumieć, jak myślą kolejne pokolenia oraz jak widzą świat. Tego rodzaju diametralne zmiany w myśleniu nazywane są osobliwością [ang. singularity]. Wyrażenie to pochodzi pierwotnie z matematyki i określa punkt, którego dokładnych właściwości nie jesteśmy w stanie rozszyfrować. To miejsce, w którym równania 'wariują’ i tracą swój sens.

Pojęcie osobliwości zostało rozpowszechnione w ciągu dwóch ostatnich dekad za sprawą dwóch myślicieli. Pierwszym z nich jest naukowiec i pisarz science fiction Vernor Vinge, który w 1993 roku napisał, że 'w ciągu trzydziestu lat będziemy dysponować technologicznymi środkami do stworzenia nadludzkiej inteligencji. Niedługo potem era ludzkości dobiegnie końca ’. Drugim wybitnym 'prorokiem’ osobliwości jest Ray Kurzweil.

Kurzweil wierzy, że do roku 2045 doświadczymy największej technologicznej osobliwości w historii ludzkości – takiej, która może obalić filary społeczeństwa oraz całkowicie zmienić sposób, w jaki postrzegamy siebie jako ludzi.

Obaj naukowcy zgadzają się co do tego, że osiągniemy osobliwość, tworząc nadludzką sztuczną inteligencję. Osiągnęłaby ona taki poziom, że mogłaby wymyślać takie rozwiązania, o których żaden człowiek nigdy wcześniej nie pomyślał. Dodatkowo opracowałaby narzędzia technologiczne, które byłyby bardziej wyrafinowane i zaawansowane niż cokolwiek, co stworzył człowiek.

Jedną z ról takiej sztucznej inteligencji byłoby doskonalenie się i lepsze działanie – z czasem stworzyłaby ona lepszą wersję samej siebie. Pozostawiłaby nas, niedoskonałe biologiczne istoty, daleko w tyle.

Wielu naukowców, myślicieli i wynalazców, wśród których znajduje się m.in. Steven Hawking i Elon Musk, wyraziło obawy, że superinteligentna sztuczna inteligencja może wymknąć się naszej kontroli i działać przeciwko nam. Inni natomiast koncentrują się na zaletach powstania takiej jednostki. Wierzą, że kontrolowana superinteligentna sztuczna inteligencja zastąpiłaby miliony takich geniuszy jak Einstein, przeanalizowałaby każdy problem, znalazłaby jego rozwiązanie i ogólnie wniosłaby dużo dobrego do naszego świata dzięki swej nieskończonej mocy obliczeniowej.

Już teraz sztuczna inteligencja zaczyna zmieniać sposób, w jaki myślimy o sobie. Pamiętacie legendarną przegraną mistrza szachów Gary’ego Kasparowa z komputerem w 1997 roku? Szachista po swojej porażce stworzył nowy rodzaj zawodów szachowych. Taki, w którym oba typy graczy współpracują i wspólnie osiągają sukcesy. W tego rodzaju rozgrywkach sztuczna inteligencja zapewnia szybkie obliczenia możliwych ruchów i sugeruje kilka dla ludzkiego gracza. Człowiek musi wybrać najlepszą opcję oraz zrozumieć i wytrącić z równowagi swoich przeciwników.

W ciągu kilku następnych dziesięcioleci możemy spodziewać się podobnej osobliwości w wielu innych grach, zawodach i dziedzinach, które wcześniej były zarezerwowane dla ludzi.

Znajdzie się na pewno masa osób, które będą walczyć ze sztuczną inteligencją lub ją ignorować. Oba te podejścia okażą się błędne, ponieważ gdy AI stanie się zdolniejsza niż ludzie, zarówno walczący, jak i ignoranci pozostaną w tyle. Inni zdadzą sobie sprawę, że jedyną drogą do sukcesu okaże się współpraca z komputerami, które pomogą im w nauce i będą kierować ich rozwojem. Zastanówmy się więc, czy osobliwością samą w sobie nie jest już sama świadomość, że człowiek nie będzie mógł polegać już tylko na sobie i swoim mózgu, ale zamiast tego, będzie musiał współpracować i łączyć się z wyrafinowanymi komputerami, aby sprostać wyzwaniom jutra?

Zdjęcie główne: unsplash.com
Tekst: Marta Zinkiewicz