Według danych hiszpańskiego Ministerstwa Zdrowia zaledwie miesiąc po tym, jak Hiszpania uruchomiła pierwszą infolinię dotyczącą zapobiegania samobójstwom w maju 2022 roku, jej pracownicy obsłużyli prawie 15 tys. połączeń. Ogromne zainteresowanie taką pomocą jest kolejnym dowodem na to, że problem ze zdrowiem psychicznym jest w tej części świata wyjątkowo istotny. W 2022 roku więcej Hiszpanów odebrało sobie życie niż kiedykolwiek wcześniej, od momentu, gdy zaczęto prowadzić statystyki.

W 2022 roku prawie 4,1 tys. Hiszpanów popełniło samobójstwo – to o 2,3 proc. więcej niż w 2021 roku.

Dane publikowane przez hiszpański Urząd Statystyczny wskazują na trend wzrostowy w kwestii samobójstw od 2018 roku. Powód? Nie ma jednego, jednak brak krajowego planu, niedobór wyspecjalizowanego personelu medycznego w systemie opieki zdrowotnej i zbyt słaba obserwacja tych, którzy chcieli popełnić samobójstwo to kwestie, na które zwracają uwagę eksperci. Umówienie się na pierwszą konsultację psychologiczną zazwyczaj nie stanowi problemu, jednak na każdą kolejną już tak. Bardzo często terminy są dostępne za miesiąc, a w ekstremalnych przypadkach nawet w przyszłym roku.

Zdaniem prezesa Hiszpańskiej Fundacji Zapobiegania Samobójstwom oficjalne dane i tak mogą nie odzwierciedlać realiów, ponieważ samobójstw jest jeszcze więcej niż podaje się w oficjalnych danych.

Alejandro de la Torre, członek Center for Biomedical Research Network – Mental Health, przeprowadził badanie dotyczące powodów samobójstw w Hiszpanii w ciągu ostatnich 20 lat. Naukowiec mówi o dwóch najczęstszych profilach osób, które decydują się na odebranie sobie życia. Pierwszą grupę tworzą ludzie z depresją. Od dłuższego czasu myślą o odebraniu sobie życia i mają tendencję do planowania tego wydarzenia oraz żegnania się, na przykład pisząc list. Druga grupa to osoby bardzo impulsywne, ludzie, którzy przy bardzo intensywnych emocjach popadają w skrajności i myślą, że obniżą poziom swojej emocjonalności poprzez próbę samobójczą.

Analizując statystyki według grup wiekowych, de la Torre stwierdził, że im starsze są osoby, tym większe ryzyko odebrania sobie życia. Hiszpanie w wieku powyżej 40 lat to połowa samobójców. Ponad 13,8 proc. było w wieku od 25 do 39 lat, podczas gdy tylko 5 proc. wszystkich samobójstw popełnili młodzi ludzie w wieku od 10 do 24 lat. Naukowiec twierdzi, że o odebraniu sobie życia najczęściej myślą – i próbują to zrobić – osoby młode, jednak to starsi faktycznie się na to decydują.

Swego czasu również Węgry borykały się z tym problemem. To państwo miało najwyższy wskaźnik samobójstw na świecie do 1992 roku.

Od tego czasu ta liczba się ustabilizowała, a z czasem spadła o połowę – od 2000 roku z 3269 do 1561 w 2021 roku. Krajowi na przestrzeni lat udało się odwrócić ten trend. Jak? Węgrzy zrekonstruowali system opieki zdrowotnej, co obejmowało zwiększenie liczby psychologów – z 95 do 139 w każdym oddziale – oraz utworzenie większej liczby telefonów zaufania w celu zapobiegania samobójstwom. Według ekspertów jest to jeden z głównych problemów Hiszpanii.

– Jesteśmy znacznie poniżej europejskich wskaźników dotyczących pracowników służby zdrowia. Pierwsze trzy miesiące po próbie samobójczej uważane są za najbardziej krytyczny okres. Dlatego potrzebujemy więcej psychologów i psychiatrów, którzy przeprowadzą odpowiednie badania kontrolne – mówi de la Torre.

Tekst: MZ