Czym jest dieta nordycka i jakie niesie korzyści zdrowotne?
W odróżnieniu od diety śródziemnomorskiej, do której jest często porównywana, dieta nordycka utrzymana jest w duchu zrównoważonego rozwoju, a do jadłospisu włącza ekologiczne produkty. Składa się z żywności pozyskiwanej tradycyjnie w Danii, Finlandii, Islandii, Norwegii i Szwecji.
Nie ma w niej miejsca na przetworzoną żywność, a posiłki oparte są głównie na chudych białkach, złożonych węglowodanach i zdrowych tłuszczach.
Dieta nordycka została opracowana przez Arne Astrupa, kierownika Wydziału Żywienia na Uniwersytecie w Kopenhadze i założyciela słynnej duńskiej restauracji Noma.
Podczas gdy dieta śródziemnomorska stawia na oliwę z oliwek, dieta nordycka promuje stosowanie bogatego w jednonienasycone kwasy tłuszczowe oleju rzepakowego. Okazuje się, że w zestawieniu z oliwą z oliwek wypada on bardzo korzystnie – nie bez powodu jest więc nazywany w Skandynawii „oliwą Północy”. Charakteryzuje się dużą zawartością kwasu oleinowego omega 9 i kwasów polienowych, najniższą wśród olejów zawartością kwasów nasyconych oraz korzystną proporcją kwasów z grupy omega 3 do kwasów omega 6.
Co więcej, jest też cennym źródłem witamin rozpuszczalnych w tłuszczach – E i K.
Jest wytwarzany regionalnie, a więc promuje rodzime rolnictwo, co świetnie wpisuje się w zasadę lokalności, wspierającą żywność uprawianą w możliwie jak najmniejszej odległości od konsumentów.
Dieta nordycka bogata jest w produkty pełnoziarniste, orzechy oraz pestki zawierające dużą ilość błonnika, witamin i minerałów.
Północny sposób żywienia stawia również na częste spożycie roślin strączkowych, warzyw kapustnych i korzeniowych, ziemniaków i owoców.
Ogranicza natomiast przetworzone produkty, białe pieczywo, masło, smalec, alkohol i słodycze. Istotną rolę gra również zmniejszenie spożycia produktów pochodzenia zwierzęcego – zgodnie z zasadami diety nordyckiej posiłki z ich dodatkiem powinno jadać się 3 razy w tygodniu. Preferowanym rodzajem mięsa jest dziczyzna. W roli głównego źródła białka występują jednak ryby, które bogate są także w selen, jod i witaminę D.
– Opiera się ona przede wszystkim na pełnoziarnistych produktach spożywczych, co skutkuje niższą zawartością rafinowanych węglowodanów w diecie. Dzięki temu łatwiej o zdrową redukcję wagi i jej utrzymanie – mówi o diecie nordyckiej dietetyczka Nichola Ludlam-Raine.
Ze względu na niską zawartość cukru i soli, Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) chwali dietę nordycką za obniżanie ryzyka raka, cukrzycy typu 2 i chorób sercowo-naczyniowych.
Tekst: Marta Mankiewicz