Globalna recesja zagląda wszystkim w oczy, kolejne państwa wdrażają swoje pakiety stumulacyjne. Rząd Hongkongu zdecydował się wypłacić każdemu z pełnoletnich obywateli (7 milionów osób) po 1200 dolarów. To w sumie 15 mld dolarów mających pomóc gospodarce kraju, w którym oprócz epidemii koronowirusa wciąż trwają (mniejsze niż w 2019 roku) protesty.

W środę poznamy polską “gospodarczą bazukę”, czyli zestaw zaproponowanych przez rząd środków mających uchronić gospodarkę przed skutkami epidemii koronawirusa. Od Związku Banków Polskich (ZBP) wiemy już, że klienci, którzy w wyniku pandemii znajdują się w trudnej sytuacji finansowej, będą mogli liczyć na odroczenie spłaty rat kredytów mieszkaniowych i kredytów dla przedsiębiorców. Narodowy Bank Polski (NBP) także szykuje niestandardowe rozwiązania.

Tymczasem w USA uniwersalnego dochodu podstawowego (universal basic income, UBI) jako formy wsparcia dla społeczeństwa i gospodarki domagają się członkinie Izby Reprezentantów, demokratki Alexandria Ocasio-Cortez i Tulsi Gabbard. Twierdzą one że comiesięczna wypłata w wysokości 1000 dolarów na głowę jest w stanie jednocześnie utrzymać gospodarkę przy życiu i – czego nie są w stanie zrobić miliardy przekazane sektorowi finansowemu – zabezpieczyć materialnie osoby, które straciły pracę lub biznes w wyniku załamania gospodarczego wywołanego przez pandemię.

W ostatnich dniach na stronach znanego think-tanku Brookings Institute pojawiła się nawet analiza możliwości użycia UBI jako odpowiedzi na pandemię.

Na razie pomysł ten nie został przyjęty, zyskał jednak wielu zwolenników. W tym dwóch nieoczywistych – bardzo znanych ekonomistów Gregory’ego Mankiw oraz Nouriela Roubiniego. Pierwszy z nich jest profesorem na Harvardzie, autorem jednego z najpopularniejszych podręczników do ekonomii, w przeszłości doradzał republikańskiemu prezydentowi Bushowi, i jako przedstawiciel ekonomicznej ortodoksji stał się celem głośnego happeningu organizowanego przez Occupy Wall Street. Drugi z nich wykłada na NYU, był jednym z tych, którzy przewidzieli krach w 2008 roku. Cały czas wieści kolejny, stąd przydomek dr. Doom.

Mankiw wskazuje, że przekazanie środków w formie dochodu podstawowego to najlepszy i najszybszy sposób na wsparcie potrzebujących. Z kolei Roubini dostrzega w tej propozycji szansę na utrzymanie gospodarki przy życiu.

W USA pomysł powszechnego dochodu podstawowego pojawiał się ostatnio głównie za sprawą Andrew Yanga, przedsiębiorcy starającego się uzyskać nominację Partii Demokratycznej w tegorocznych wyborach prezydenckich.

Rezerwa Federalna (FED), czyli najważniejsza instytucja monetarna USA, w zeszłym tygodniu wpompowała w rynki finansowe kwotą w wysokości 1,5 biliona (!) dolarów. W nocy z niedzieli na poniedziałek postanowiono zaangażować kolejne 700 miliardów. Na razie bez skutku – w poniedziałek tuż po otwarciu nowojorskiej giełdy główne indeksy spadły tak mocno, że zdecydowano się na wstrzymanie sesji na 15 minut.

Zdjęcie główne: Jonathan Saavedra/unsplash.com
Tekst: JCH