Queerbaiting to swego rodzaju przynęta – chwyt marketingowy, który ma przyciągnąć odbiorców ze względu na motyw queerowy, np. w serialu, gdy ostatecznie wątek ten nigdy się nie materializuje. Ta praktyka ma zastosowanie przede wszystkim w programach telewizyjnych, ale występuje też w filmach, muzyce, książkach i prawie każdej innej formie obecnej w mediach. Poprzez fabuły, postacie, obrazy, teksty czy posty w mediach społecznościowych reżyser, autor, pisarz lub producent pragnie przyciągnąć publiczność LGBTQ obietnicą, że w danym utworze pojawi się pozytywna reprezentacja osób queer, co stanowi wspomnianą przynętę, a później okazuje się być jedynie niespełnioną obietnicą.

Popularnym przykładem queerbaitingu w literaturze i filmie jest seria o Harrym Potterze.

Ta seria przyciągnęła wiele queerowych osób ze względu na występujące w niej postacie – były inne, ciekawe i obdarzone wyobraźnią. Po premierze serii autorka książek J.K. Rowling ogłosiła, że Dumbledore był gejem. Sugerowano, że jej późniejsze prace będą badać ten aspekt jego postaci, ale ostatecznie nic takiego nie miało miejsca.

Queerbaiting jest najczęściej obecny w mediach i rozrywce, ale ta praktyka może być zauważalna również w innych sferach. Bywa wykorzystywana przez osoby ubiegające się o stanowiska polityczne, aby uzyskać większe poparcie lub zaangażować ludzi w kampanię. Queerbaiting może być również stosowany przez społeczność lub szkołę, aby stworzyć wrażenie miejsca przyjaznego wszystkim osobom LGBTQ. Gdy jednak docelowa grupa ludzi zostaje przyciągnięta, obietnica przestaje być aktualna.

Współczesne rozumienie queerbaitingu różni się od tego, jakie było kiedyś, ponieważ termin ewoluował z biegiem czasu. W latach 50., głównie w Stanach Zjednoczonych, panowało przekonanie, że wszystkie pod pewnym względem nietypowe osoby, które pracowały na stanowiskach rządowych, są niegodne zaufania. Towarzyszyło im więc nieustanne poczucie, że w każdej chwili mogą zostać zwolnione. W rezultacie osoby LGBTQ musiały ukrywać swoją seksualność. Aby je zidentyfikować, ludzie dopuszczali się queerbaitingu, który wówczas polegał na tym, że osoby z zewnątrz podszywały się pod sojuszników i członków społeczności LGBTQ, obiecując bezpieczną przestrzeń, tylko po to, by osoby queerowe zrobiły przy nich swój coming out.

Chociaż powód queerbaitingu się zmienił, zawsze był on przesiąknięty pustymi obietnicami.

Dlaczego w ogóle dochodzi do queerbaitingu? Przede wszystkim chodzi o pieniądze. Ta szkodliwa praktyka odbija się jednak na psychice queerowych osób, potęgując problemy ze zdrowiem psychicznym, takie jak depresja i lęk, na które osoby LGBTQ są i tak już dodatkowo narażone. Przez niektórych jest to również tratowane jako kolejna forma izolacji społecznej. Queerbaiting może również kontynuować stygmatyzację społeczności LGBTQ, ponieważ utrudnia ogółowi postrzeganie jej jako zwykłych ludzi, którzy wypełniają naszą codzienność, w której mogą żyć szczęśliwie, zdrowo i normalnie.

Zdjęcie główne: Shingi Rice/Unsplash.com
Tekst: Marta Zinkiewicz