‘Moje ciało, mój wybór’ to wołanie o cielesną autonomię. Jak się okazuje, może ona również dotyczyć występowania lub nie – w zdrowy sposób – okresu. Wszystko wskazuje na to, że jesteśmy na dobrej drodze, by niemal całkowicie móc go kontrolować. Brak okresu nie musi być szkodliwy. W rzeczywistości badania dowodzą, że nie ma medycznego powodu, dla którego kobiety stosujące hormonalne środki antykoncepcyjne miałyby w ogóle miesiączkować. Coraz więcej badań sugeruje, że brak miesiączki jest nie tylko bezpieczny, ale może też przynieść mnóstwo korzyści zdrowotnych.

Poczucie regularności czy pewność, że nie jest się w ciąży sprowadzają się do indywidualnego komfortu.

Każda kobieta inaczej przeżywa swój okres. Może on obniżać poziom żelaza, a czasem prowadzić nawet do poważnej anemii, przez którą można wylądować w szpitalu. Dla kobiet z zespołem policystycznych jajników, w którym jajniki są podatne na rozwój torbieli (które są niezwykle bolesne, jeśli pękną), miesiączki mogą być szalenie nieprzewidywalne. Dla osób z endometriozą, gdy endometrium rośnie poza macicą, objawy miesiączkowe i skurcze mogą być z kolei wyniszczające. Nawet w przypadku osób bez chorób przewlekłych okresy bywają niezwykle bolesne. Antykoncepcja hormonalna zatrzymuje ten proces na kilka różnych sposobów. Tabletki, wkładki domaciczne czy zastrzyki – każda z tych metod działa trochę inaczej.

Feministka pierwszej fali Margaret Sanger nazywana matką antykoncepcji w 1916 roku otworzyła pierwszą amerykańską klinikę antykoncepcji. W latach 40. i 50. XX wieku śledziła badania naukowe dotyczące antykoncepcji i wspierała finansowo te wysiłki. W 1965 roku w USA 25 proc. zamężnych kobiet poniżej 45 roku życia przyjmowało doustne tabletki antykoncepcyjne. Już wtedy naukowcy wiedzieli, że ta metoda właściwie nie musi wprowadzać comiesięcznego krwawienia.

To Kościół katolicki wpłynął na obecność tabletek placebo w blistrze.

Katolicki położnik i ginekolog John Rock pomagał biologowi Gregory’emu Pincusowi w badaniach klinicznych nad pigułkami. Rock wierzył, że każdy ma prawo do środków antykoncepcyjnych, ale wiedział, że Kościół katolicki uzna tabletki za nienaturalne i zniechęci do ich przepisywania. Rzeczywiście, w 1968 roku papież Paweł VI potępił takie kontrolowanie urodzeń. W 1970 roku Rock prowadził kampanię na rzecz uzyskania aprobaty od Watykanu. Argumentował, że te pigułki nie są bardziej nienaturalne niż zatwierdzona przez Kościół metoda kalendarzyka, ponieważ nadal naśladują cykl miesięczny.

Z ankiety przeprowadzonej w 2018 roku wśród ponad 72,5 mln kobiet w wieku od 15 do 49 lat, które miesiączkują, wynika, że 65 proc. stosowało środki antykoncepcyjne, 21 proc. z nich korzystało z tabletek, a 16 proc. polegało na takich rozwiązaniach jak hormonalna wkładka domaciczna lub implanty. Nie można jednak zaprzeczyć, że coraz więcej osób zaczyna stosować środki antykoncepcyjne w celu innym niż zapobieganie ciąży.

Coraz częściej kobiety decydują się na środki antykoncepcyjne z powodów niezwiązanych z ciążą, wśród nich jest np. regulacja cyklu czy leczenie cery. Dla niektórych kobiet zatrzymanie miesiączki ma sens –szczególnie gdy okres wiąże się dla nich z okropnym bólem, zaburzeniami krzepnięcia krwi czy nadmiernym krwawieniem. Dla innych okres to też większy wydatek. Nie wspominając o aspekcie środowiskowym i plastikowych podpaskach czy aplikatorach tamponów.

Jedna kobieta za życia generuje ponad 180 kg odpadów menstruacyjnych.

Kiedy więc lekarze powinni zacząć oferować sposoby na zanik okres jako uzasadnioną opcję, a nie tylko jako efekt uboczny? Trudno jednoznacznie odpowiedzieć na to pytanie, jednak jesteśmy bliżej niż kiedykolwiek. Trwają prace nad nowym zastrzykiem i nowym pierścieniem dopochwowym, które mają być bezpiecznym medycznym sposobem na stałe, lecz odwracalne wstrzymanie miesiączki.

Tekst: MZ