Dr Benjamin Vincent, wykładowca w School of Psychology na uniwersytecie w Dundee, oraz jego student i współautor badania Jordan Skrynka chcieli sprawdzić, w jaki sposób głód wpływa na naszą decyzyjność oraz cierpliwość.

W tym celu zaprosili 50 uczestników do dwuczęściowego eksperymentu opartego na formie znanego „testu pianki”.

Polega on na stawianiu uczestników przed wyborem, czy chcą otrzymać małą nagrodę natychmiast czy są w stanie poczekać i dostać bardziej znaczącą nagrodę w przyszłości. „Test pianki” po raz pierwszy został wykonany przez profesora Waltera Mischela w latach 60. Obiektem jego badań były dzieci. Następnie test wielokrotnie wykorzystywany w badaniach psychologicznych sprawdzających silną wolę i satysfakcję. Dr Vincent i Skrynka swój eksperyment przeprowadzili na dorosłych. – Przeprowadziliśmy test wśród ludzi w dwóch różnych sytuacjach: raz, gdy weszli do laboratorium, mając za sobą śniadanie i następnym razem, gdy go jeszcze nie zjedli. Zmierzyliśmy poziom głodu za pomocą kwestionariusza i sprawdziliśmy poziom cukru we krwi – mówią badacze.

Jak można się było spodziewać, kiedy ludzie byli głodni, chcieli dostać nagrodę teraz, a nie później – nawet jeśli wybór związany z późniejszym posiłkiem był w jakiś sposób lepszy i wiązał się z dodatkową nagrodą.

– Ludzie głodni byli znacznie bardziej skoncentrowani na natychmiastowym otrzymaniu jedzenia. Nie jest to zaskakujące odkrycie, jednak rzeczą, która się wyróżniała, było to, że ludzie stali się znacznie bardziej impulsywni w stosunku do nagród. Było to nieoczekiwane, ponieważ nagrody te nie mogły złagodzić głodu, a mimo to ludzie zabiegali o nie – mówi dr Vincent.

Innymi słowy, głodni ludzie wciąż chcieli otrzymać nagród, nawet jeśli to, co im zaoferowano, wcale nie było jedzeniem.

To intrygujący wgląd w to, jak głód wpływa na podejmowanie decyzji, ale nie jest jasne, dlaczego uczestnicy, którzy nie jedli śniadania, byli tak zmotywowani do otrzymania również materialnych nagród. – Być może głód jest w stanie wpędzić nas myślenie o niedoborze – mówi dr Vincent. – Być może, zamiast skupiać się na jedzeniu, mózg sądzi, że brakuje nam zasobów i powinniśmy po prostu zebrać jak najwięcej rzeczy, bez względu na to, czy to posiłek czy rzeczy materialne.

Badacze podkreślają, że sprawa ma się trochę inaczej jeśli chodzi o podejmowanie decyzji przez osoby, które głód dotyka na co dzień i którym brakuje poczucia bezpieczeństwa żywnościowego.

Dlatego dr Vincent ostrzega przed uogólnieniami. Brak dostępu do żywności może mieć negatywny wpływ na zdolności decyzyjne.– Impulsywność może być najlepszą opcją, jeśli regularnie nie jesteś pewien, co przyniesie jutro i skąd będzie pochodził twój następny posiłek. Jeśli żyjesz w stabilnym środowisku z dużą ilością zasobów, niczego ci w życiu nie brakuje, a ludzie dotrzymują obietnic, możesz łatwo pozwolić sobie na czekanie, by w przyszłości dostać coś lepszego. Ale jeśli tak nie jest, to jak najbardziej zrozumiałe jest racjonalne przyjmowanie natychmiastowych nagród – mówi dr Vincent.

Silna wola i podejmowanie decyzji to bardzo złożone obszary psychologii, na które wpływa wiele różnych czynników. Wyniki „testu pianki” są różne w zależności od przekonań ludzi na temat własnej silnej woli. Wciąż jednak nie wiadomo, czy czynniki takie jak głód mogą wpływać na decyzyjność. To badanie obejmowało jedynie niewiele znaczące nagrody i zostało przeprowadzone wśród małej grupy. Dr Vincent mówi, że następnym krokiem jest przeniesienie go do prawdziwego świata i przekonanie się, jakie może mieć zastosowanie w przypadku szerszej gamy produktów i wyborów.

Jednak jedno jest pewne: przed podjęciem ważnej decyzji warto zatrzymać się w barze z przekąskami.

Tekst: Marta Mankiewicz