Amazonia rozciąga się na obszarze 5,5 mln kilometrów kwadratowych i leży na terytorium dziewięciu państw, jest domem dla 40 tys. gatunków roślin, niemal 1,3 tys. gatunków ptaków, 427 gatunków ssaków czy 3 tys. gatunków ryb. Do tego wytwarza aż 20 proc. tlenu, który produkowany jest na lądzie w wyniku fotosyntezy – nic więc dziwnego, że bywa nazywana zielonymi płucami Ziemi. Niedawno pisaliśmy o badaniach, które opublikowane zostały w magazynie ‘Nature Climate Change’ – wynika z nich, że Amazonia stopniowo traci odporność, regeneruje się coraz wolniej i w ciągu najbliższych kilku dekad osiągnąć może punkt krytyczny. Postępująca wycinka może sprawić, że za jakiś czas teren, na którym niegdyś rosły lasy deszczowe, zamieni się w sawannę, co będzie mieć ogromne konsekwencje dla zmian klimatycznych i bioróżnorodności. Stanie się tak dlatego, że wylesienie nie pozostaje bez wpływu na obieg wody.

Wycinka sprawia, że ilość wody wędrująca z ziemi do atmosfery poważnie spada.

W efekcie warstwy atmosfery – od najniższej do środkowej troposfery – robią się coraz bardziej kruche i nie pomaga im nawet wilgoć, która w wyniku globalnego ocieplenia napływa z tropikalnych rejonów Atlantyku.

Zjawisku przyjrzeli się ostatnio naukowcy z chińskiego Instytutu Fizyki Atmosferycznej, a wyniki swych badań opisali w magazynie ’Environmental Research’. – Wylesianie powoduje napędzane ciepłem prądy wznoszące. Gorące i suche powietrze unosi się do góry, co zmniejsza opadanie wilgoci pochodzącej z tropikalnego Atlantyku – tłumaczy jedna z autorek badania, dr Xu Xiyan. Problem wysuszania jest dotkliwy w południowo-wschodniej części Amazonii, gdzie wylesienie szczególnie przybiera na sile.

Niemniej naukowcy mają też dobre wiadomości – na północy wysuszanie jeszcze się nie rozpoczęło, a to oznacza, że jest czas, by mu zapobiec.

– Ochrona prowadzona na dużą skalę oraz odbudowa lasu nadal wydają się obiecujące, dając możliwość odwrócenia trendu wysuszania i zapaści ekosystemu – mówi dr Jia Gensuo. Działania zapobiegawcze wystartowały już w kilku krajach, między innymi w Brazylii.

Zdjęcie główne: Wikimedia Commons
Tekst: NS