Małopolska Chata Podcieniowa zaprojektowana przez pracownię BXBstudio Bogusław Barnaś jest najpiękniejszą rezydencją świata – tak zadecydowało międzynarodowe jury konkursu Global Architecture & Design Awards 2021, złożone z architektów, projektantów i artystów z całego świata, m.in. Anne Cecilie Haug z pracowni Snøhetta, Dana Howartha z magazynu Dezeen czy Chiary Domenici z Chapman Taylor. Rethinking the Future Awards to jedna z najbardziej prestiżowych nagród przyznawana architektom i projektantom, którzy wyznaczają nowe trendy, wdrażają innowacyjne rozwiązania oraz inspirują przyszłe pokolenia.

Nagrodzony budynek czerpie inspiracje z polskiej drewnianej architektury podcieniowej.

– Małopolska Chata Podcieniowa to dom designerski, ale jednocześnie trwały i ponadczasowy, bo zakorzeniony w tradycji. Wierzymy w BXB studio, że dzięki temu jest on czymś więcej niż tylko nowoczesnym budynkiem – mówi Bogusław Barnaś.

Charakterystyczna, minimalistyczna, trójkątna bryła poddasza tworzy wyrazisty podcień, który spełnia taką funkcję jak podcienie w historycznych budynkach – chroni przed słońcem i deszczem.

Domy podcieniowe często tworzyły pierzeje rynków miejskich i ulic. Osłaniając pieszych przed deszczem, umożliwiały im komunikację w deszczowe dni. W terenach górzystych podcienie podążały za topografią terenu, tworząc podcieniowe schody. Przykładami takich rozwiązań są domy podcieniowe na rynku w Lanckoronie.

Plan miejscowy pozwalał na budowę domu parterowego z poddaszem dwuspadowym. Pomimo restrykcyjnych zapisów, projektantom udało się wykreować bardzo ciekawą strukturę.

Twórczo wykorzystano topografię widokowej działki i wydzielono aż pięć różnych poziomów (prawnie mieszczących się w definicji obiektu dwukondygnacyjnego).

Parter od strony wejścia i wjazdu do garażu powiązany jest z istniejącym poziomem terenu. W strefie dziennej, którą tworzą kuchnia i jadalnia, poziom nieznacznie obniża się, otwierając wysokie wnętrza na piękne, naturalne widoki. Jeszcze niżej, bezpośrednio na poziomie terenu, znajduje się salon. W centralnej części strefy dziennej z kominkiem tworzy się natomiast kilkustopniowy uskok przebijający taflę szkła i mający swoją kontynuację na zewnątrz. We wnętrzu uskok ma formę wielopoziomowego audytorium, siedziska czy nietypowej aranżacji przestrzeni gościnnej. Na zewnątrz to współczesne schody podcieniowe – dynamiczny akcent, który spoił bryłę parteru z dwuspadową formą strzelistego poddasza.

Modernistyczny, w całości przeszklony od południa parter wykończono na wzór historycznych domów podcieniowych naturalnie starzejącym się drewnem.

Poddasze pokryto natomiast nowoczesnym materiałem, kontrastującą z drewnem blachą Ruukki Classic. Rynny i piony spustowe ukryto w połaciach dachu i ścianach zewnętrznych, a bramę garażową wykończono materiałem idealnie zlicowanym z fasadą domu. Ze strefy dziennej wyeliminowano tradycyjne słupy nośne, zastępując je stalową konstrukcją zintegrowaną z podziałami ślusarki okiennej. W ten sposób powstała otwarta, przeszklona na całej długości elewacji południowej przestrzeń. Poddasze od strony południowej pomieściło otwarte aż do kalenicy wnętrze sypialni, a od strony północnej dwupoziomowy gabinet z antresolą na najwyższym, piątym poziomie.

Źródło: bxbstudio.com
Opracowanie: AB