Previous Slide Icon Next Slide Icon
Play Daily Button Pause Daily Button
Exit Daily Button

12 faz prowadzących do wypalenia zawodowego. Czym się charakteryzują?

Według danych z roku na rok zwiększa się ilość zestresowanych pracowników. Głównymi powodami są zwiększone wymagania, niekończące się zadania i brak wystarczającej pomocy w pracy. Odrobina stresu nie zawsze jest zła, ale jak twierdzą naukowcy zbyt duża jego ilość może prowadzić do wypalenia. Psychologowie Herbert Freudenberger i Gail North podzielili proces wypalenia na 12 faz.
.get_the_title().

1. Faza nadmiernej ambicji

Początek procesu w wielu przypadkach objawia się obsesją nad wykazywaniem się. Ta faza ma największy i zauważalny wpływ na pracowników, którzy w każdej chwili są gotowi przyjąć kolejne zadania do wykonania. Chcą wykazać się w pracy nie tylko dla szefa albo otaczających ich współpracowników, ale przede wszystkim dla siebie i wyjątkowo ciężko jest im powiedzieć 'nie’ dla dodatkowej pracy.

2. Faza jeszcze cięższej i jeszcze ambitniejszej pracy

Ten etap charakteryzuje się zwiększeniem uczuć z fazy pierwszej. Aby sprostać wysokim osobistym oczekiwaniom, pracownicy podejmują się jeszcze większej ilości pracy, zakładając, że sobie z nią poradzą. W związku z tym czują się zobligowani do zrobienia wszystkiego na własną rękę i dokończenia zadań przed terminem. Na tym etapie pracownicy mają również trudności z ustaleniem priorytetów wykonywanych czynności.

3. Faza zaniedbywania osobistych potrzeb

Ze względu na ilość zadań, których podjęła się dana osoba, jej harmonogram nie pozostawia czasu na nic innego niż pracę. Pracownik zaniedbuje wtedy ważne codzienne czynności, takie jak spanie, jedzenie czy spędzanie czasu z bliskimi. W tej fazie postrzega się to za sytuację 'normalną’, a dla niektórych nawet jako wygodną. Styl życia pracujących staje się wtedy niezdrowy i pojawiają się pierwsze oznaki negatywnych zmian.

Przemęczona kobieta /Ketut Subiyanto, pexels.com

4. Faza zwiększonej konfliktowości

Na tym etapie pojawiają się pierwsze wpadki, takie jak zapomniane spotkania lub spóźnienia, które generują kłótnie i konflikty. Pracownik znajduje wtedy wymówki dla tych błędów i często nie przyznaje się do nich. Co więcej, w tej fazie zaczynają objawiać się pierwsze symptomy fizyczne, a człowiek staje się szybciej wyczerpany.

5. Faza zmian w wyznawanych wartościach

Jest to faza, w której pracujący widzi zmiany w postrzeganiu swojego otoczenia. Wyznawane wartości, relacje z przyjaciółmi i rodziną czy nawet zajmowanie się dotychczasowym hobby są odrzucane i uznawane za nieistotne. W tym momencie ludzie stają się przede wszystkim skoncentrowani na swojej pracy. Próbują tłumaczyć się z zauważalnych zmian w swoich priorytetach, nie zdając sobie sprawy z negatywnych skutków, jakie one powodują.

6. Faz odrzucania problemów spowodowanych stresem

W tym momencie pojawia się coraz więcej problemów, których pracownik do siebie nie dopuszcza. Przemęczeni ludzie zaczynają być coraz bardziej zirytowani i zgorzkniali. Powoli postrzegają te problemy jako spowodowane presją czasu i pracą, a nie zmianami życiowymi, które sami wprowadzili.

Zmęczony mężczyzna /Andrew Neel, pexels.com

7. Faza wycofania społecznego

Ten etap charakteryzuje ograniczenie kontaktów społecznych przez pracownika do minimum i odizolowanie się. Współmałżonkowie, rodzina i przyjaciele są postrzegani jako ciężar, a nie wsparcie w codziennym życiu. W tej fazie człowiek staje się jeszcze bardziej zestresowany i aby poczuć się dobrze, sięga po różne formy wspomagające, takie jak alkohol, a nawet narkotyki.

8. Faza drastycznych zmian w zachowaniu

Jest to faza, w której rodzina i przyjaciele zaczynają martwić się o pracującego, ponieważ widocznie i negatywnie zmienił się na przestrzeni ostatniego czasu. W tym momencie dla takiego człowieka nic już nie ma znaczenia, a zmiany jego stylu życia wydają się oczywiste i wytłumaczalne.

9. Faza zaburzenia własnej tożsamości

Osoby na tym etapie odczuwają utratę kontaktu z samym sobą. Nie postrzegają siebie ani innych jako wartościowych, nie dostrzegają czasem własnych potrzeb. Ich perspektywa czasowa zawęża się do teraźniejszości, zaczynają postrzegać swoje życie jako pozbawione sensu, a nawet mogą zaniedbywać własne zdrowie.

Załamana kobieta /Liza Summer, pexels.com

10. Faza wewnętrznej pustki

Podczas tej fazy człowiek czuje się całkowicie bezużyteczny, niespokojny i zmęczony. Pragnąc przezwyciężyć te uczucia, pracownik poszukuje pewnych czynności, które w oczach innych mogą wydawać się wręcz niebezpieczne. Do takich działań wlicza się najczęściej zwiększoną aktywność seksualną, przejadanie się lub nadużywanie alkoholu i narkotyków.

11. Faza depresji

Jest to etap, w którym człowieka zwiększa ilość działań z poprzedniej fazy, przez co popada w depresję. Staje się obojętny, beznadziejny i wyczerpany. Nikt i nic nie może poprawić jego stanu emocjonalnego, a próby pomocy są często odrzucane.

12. Faza ostatecznego upadku psychicznego i fizycznego

Ostatnia z faz, podczas której niemal wszystkie osoby doświadczające wypalenia posiadają myśli samobójcze. Następuje zapaść fizyczna, psychiczna i emocjonalna, a sytuacja staje się nagła i wydaje się ona bez wyjścia. Jest to etap, na którym wymagana jest pomoc lekarska i specjalistyczna, jeżeli nie została dotychczas podjęta.

OP

SPOŁECZEŃSTWO