W 2016 roku nigeryjska grupa wsparcia integracji finansowej EFInA podała do wiadomości, że tylko 36,9 mln dorosłych Nigeryjczyków na dostęp do konta bankowego. Biorąc pod uwagę, że populacja kraju to ponad 195 mln, nie jest to imponujący wynik. Oferty banków nie przekonywały Nigeryjczyków. Skuteczne okazało się połączenie technologii z tradycją.

W 2016 roku Joshua Chibueze, informatyk i przedsiębiorca z Lagos, przedstawił swój pomysł digitalizacji kolo, czyli drewnianego pudełka podobnego do skarbonki, używanego w wielu nigeryjskich domach do oszczędzania pieniędzy. Z czasem ta wizja spodobała się innemu przedsiębiorcy, Odunayo Eweniyi. Połączyli siły i wraz z trzecim współzałożycielem, Somto Ifezue, stworzyli platformę oszczędnościową, aby pomóc Nigeryjczykom o średnich i niskich dochodach oszczędzać niewielkie kwoty dziennie, tygodniowo, miesięcznie lub rocznie. W lutym 2016 roku uruchomiony został PiggyBank.ng, który dziś jest znany jako PiggyVest.

Platforma umożliwiła Nigeryjczykom łatwą rejestrację za pomocą smartfonów, zautomatyzowanie oszczędzania i zarabianie na odsetkach przy stawkach od 6 do 10 proc.. W ciągu dwóch lat działalności PiggyVest pomógł użytkownikom zaoszczędzić wspólnie prawie miliard nigeryjskich nair (blisko 9 mln złotych).

– Problem wykluczenia finansowego w Nigerii zostanie rozwiązany poprzez pracę nad ludźmi, a nie przez oferowanie odgórnych rozwiązań – mówi Odunayo Eweniyi

Kolejną technologiczną innowacją tego typu w Nigerii jest aplikacja Smart Target, która opiera się na tradycyjnej praktyce oszczędzania ajo. Tę metodę odnotowano po raz pierwszy w XIX wieku, ale podobno była znana dużo wcześniej w grupie etnicznej Joruba. Żeby praktykować ajo, niezbędna jest grupa ludzi – według tradycji może to być społeczność rówieśników, przyjaciół lub wyznawców tej samej religii. Każdy jej członek wnosi taką samą sumę pieniędzy z uzgodnioną częstotliwością, aby osiągnąć cel finansowy. Pod koniec każdego cyklu oszczędzania jeden członek grupy otrzymuje całą pulę oszczędności. Ajo trwa, dopóki wszyscy nie otrzymają wypłaty.

– Moja mama należała do co najmniej czterech grup ajo, z których jedna była na uniwersytecie, gdzie była wykładowcą – mówi Eweniyi. – Moi rodzice polegali na ajo, aby opłacić naszą edukację i tak przetrwała większość rodzin z klasy średniej, które znam.

W przypadku Nigerii dobrym pomysłem okazało się dostosowanie tradycji do obecnych czasów.

Smart Target pozwala ludziom oszczędzać na wspólny cel jako społeczność online, ale w przeciwieństwie do ajo, użytkownicy kontrolują, ile wnoszą i gdzie trafiają wypłaty. Modupe Odele, prawnik i konsultant ds. startupów z Waszyngtonu, utrzymuje, że nigeryjskie firmy fintech przesunęły się w kierunku zwiększenia świadomości oszczędności i budżetowania, grywalizując proces i włączając system nagród dla użytkowników, którzy za nim podążają. Przewiduje, że w niedalekiej przyszłości branża fintech w Nigerii zacznie rozszerzać swój zasięg.

Zdjęcie główne: www.piggyvest.com
Tekst: Marta Zinkiewicz