„Dress for success” – badania dowodzą, że faktycznie oceniamy kompetencje zawodowe ludzi po ich stroju
Żyjemy w czasach „obrazkowych” – lajki często przyznawane są za wygląd i kreowany wizerunek. Obsesja piękna, czyli na przykład szczupłego, młodego, wysportowanego ciała, chyba jeszcze nigdy nie była tak wielka. Ubiór również podlega ocenie. I nie tylko stwierdzamy, czy ktoś ma naszym zdaniem dobry gust.
Na jego podstawie wydajemy też osąd na temat kompetencji zawodowych danej osoby i tego, czy jest warta szacunku.
Do takiego wniosku doszli współpracujący ze sobą naukowcy z New York University i Princton University. Przeprowadzili serię badań, w ramach których prezentowali swoim studentom zdjęcia twarzy różnych osób, które zestawiane były ze zdjęciem reszty ciała, ubranej dwojako: w eleganckie, drogie stroje lub bardzo casualowe, tanie ubrania. Uczestnicy badania zostali poproszeni o wskazanie osób, które ich zdaniem wyglądają kompetentnie, profesjonalnie.
Przeprowadzono w ten sposób serię 9 testów. Każdy z nich zawierał delikatną modyfikację, która mogła polegać, np. na czasie wyświetlania zdjęć lub obietnicy nagrody, jeśli wskazanie będzie zgodne z prawdą. Przy kilku wariantach testów uczestnicy byli dodatkowo instruowani, żeby skupiali się tylko i wyłącznie na twarzy osoby na zdjęciu i dokonując oceny, nie sugerowali się strojem ani niczym innym.
W 83 proc. przypadków wskazania były jednoznaczne: lepiej w kontekście biznesowym oceniano osoby ubrane w droższe ubrania.
Ostatni, zamykający badania test potwierdził, że ocenianie innych na podstawie stroju jest mocno wpisane w naszą podświadomość i nie bardzo to kontrolujemy. W dziewiątym zadaniu pokazano uczestnikom zdjęcia, na których oceniane wcześniej osoby pojawiły się w parach. Dwójka modeli we wcześniejszych etapach została uznana za tak samo kompetentne i godne szacunku osoby. Tym razem niektórym z nich zmieniono jednak ubrania na tańsze, a studenci zostali ponownie poproszeni o wskazanie osób, które zapewne posiadają największe kompetencje zawodowe. Mimo że wybierający znów zostali wyraźni poinstruowani, żeby absolutnie nie sugerować się strojem, 70 proc. wskazało osoby lepiej ubrane.
Te wyniki można łatwo wytłumaczyć.
Zakłada się, że osoby lepiej ubrane dzięki swoim kompetencjom zawodowym osiągnęły lepszy status finansowy, a więc stać je na drogie ciuchy.
Autorzy badań zwracają jednak uwagę na fakt, że nawet jeśli wyniki nie są szokujące, to na pewno są smutne i podkreślają pewną niesprawiedliwość. – Ubóstwo jest sytuacją, w której nakłada się na siebie wiele czynników natury psychologicznej, fizycznej i socjalnej – komentuje jeden z autorów badania na łamach pisma Nature Human Behavior. – Jeśli dodatkowo bieda sprawia, że dana osoba postrzegana jest jako niekompetentna i nie budzi należytego szacunku – problem narasta.
Zgadzacie się z tym, że strój ma tak duży wpływ na naszą ocenę czyichś kompetencji zawodowych? I czy faktycznie nie potrafimy inaczej?
Źródło zdjęcia głównego: film „Pretty Woman”
Tekst: KD