Naukowcy z Uniwersytetu Stanu Kalifornia w Northridge w długofalowym badaniu dokładnie przyjrzeli się 234 profesjonalistom związanym z branżą artystyczną, szczególnie sztukami scenicznymi. – Myśl, że artyści częściej cierpią z powodu chorób psychiki, w tym choroby afektywnej dwubiegunowej, niepokoiła nas – powiedziała psycholożka Paula Thomson, współautorka badań. – Nikt wcześniej nie badał możliwości, że traumatyczne wydarzenia wczesnego dzieciństwa mogą wpływać na kreatywność, z drugiej strony będąc przyczyną psychopatologii w dorosłym życiu. Artystów i artystki, z branż takich jak aktorstwo, reżyseria, projektowanie, taniec i muzyka, poproszono o to, by opisali wydarzenia i przeciwności losu, jakie spotkały ich w dzieciństwie. Na tej podstawie wyznaczono ich wskaźnik ACE (czyli Adverse Childhood Experiences).

Wskaźnik ten opisuje liczbowo poziom przeciwności losu doświadczonych w dzieciństwie.

Uwzględnia wykorzystywanie (emocjonalne, fizyczne, seksualne), zaniedbywanie (emocjonalne i fizyczne) oraz dysfunkcje rodziny, takie jak separacja, rozwód, choroby psychiczne rodziców, nadużywanie przez nich substancji, przemoc domowa, czy pozbawienie członka rodziny wolności. Próbę badanych następnie podzielono na trzy grupy ze względu na wysokość ACE. W trakcie badań artyści oceniali również towarzyszące im poczucie wstydu, odpowiadali na pytania dotyczące osobistych, twórczych doświadczeń, skłonności do fantazji, niepokoju czy poziomu zaangażowania w aktywność twórczą.

Grupa z najwyższym wskaźnikiem negatywnych doświadczeń w dzieciństwie okazała się mieć najsilniejsze doświadczenia związane z kreatywnością.

Najintensywniej odczuwała lęk i wstyd, ale była też bardziej podatna na fantazje i silniej związana z procesem twórczym.

– To jednostki, które odznaczają się podwyższoną świadomością stanu inspiracji i czują się oświecone podczas tego procesu – tłumaczą autorzy badania. Osoby z wysokim ACE łatwiej poruszają się też pomiędzy stanem absorpcji a stanem krytycznej świadomości. Są bardziej otwarte na sztukę. Oczywiście istnieją pewne zastrzeżenia co do wyników badania. Autoocena jest bowiem nieodzownie związana z osobistymi uprzedzeniami i wrażliwością. Niemniej naukowcy stwierdzili, że odkrycie to może wskazywać, że dorośli twórcy, którzy doświadczyli przeciwności w dzieciństwie, są w stanie lepiej rozpoznać i docenić proces twórczy, a zdolność tej grupy do czerpania radości z tego procesu może wskazywać na swoistą odporność emocjonalną.

„Wreszcie” – napisali autorzy badania w czasopiśmie „Frontiers in Psychology”. – „Ta grupa dostrzegała transformacyjną jakość w kreatywności, w szczególności to, w jaki sposób proces twórczy umożliwia głębsze zaangażowanie w siebie i świat. To potężna siła w ich życiu.”

Tekst: AvdB