Mastodon powstał z pomysłu Eugena Rochko, młodego niemieckiego programisty, który pragnął stworzyć publiczną sferę poza kontrolą jednego podmiotu. Jest to darmowa sieć społecznościowa, w której możesz publikować tzw. 'tootsy’, zamiast tweetów, śledzić osoby i organizacje oraz 'lajkować’ i 'boostować’ posty innych użytkowników. Mastodon jest zainstalowany na tysiącach serwerów, które w większości są zarządzane przez administratorów-wolontariuszy. Łączą oni je w jedną federację. Co ciekawe, przez to, że medium jest prowadzone przez wolontariuszy, Mastodon jest wolny od reklam.

Od momentu przejęcia przez Elona Muska Twittera, nastąpił gwałtowny skok liczby użytkowników Mastodon. Dzisiaj osiągnęliśmy 1 028 362 aktywnych, miesięcznych użytkowników – zatootował Rochko w poniedziałek – To bardzo fajnie.

Zwolennicy Mastodon przede wszystkim zwracają uwagę na zdecentralizowane podejście założyciela do funkcjonowania aplikacji. To naprawdę ważne, aby mieć globalną platformę komunikacyjną, na której można dowiedzieć się, co dzieje się na świecie i porozmawiać ze znajomymi. Dlaczego miałoby to być kontrolowane przez jedną firmę? – komentuje Eugen Rochko.

Każdy użytkownik platformy może wybrać własnego dostawcę, a nawet uruchomić własną instancję Mastodon. Żadna pojedyncza firma ani osoba nie może narzucić swojej woli całemu systemowi, ani go zamknąć. Ma to jednak także swoje minusy, ponieważ internauci zarzucają już Mastodon pewnego rodzaju anarchistyczne podejście. Głosy są więc podzielone.

By dołączyć do Mastodon, należy zarejestrować się na określonym serwerze. Zostały one skonfigurowane na podstawie lokalizacji geograficznej, zainteresowań tematycznych czy doświadczeń zawodowych. Administratorzy starają się na bieżąco uzupełniać listę serwerów o kolejne nisze. Nie trzeba martwić się o pierwszy wybór przy rejestracji, ponieważ można później dołączyć do dowolnej liczby serwerów, oraz opuścić je, kiedy się chce.

Większość serwerów Mastodon posiada otwartą rejestracją, w której wymagany jest tylko adres e-mail i hasło, aby dołączyć. Niektóre z nich proszą jednak o dodanie się i oczekiwanie na potwierdzenie ze strony zespołu moderatorów.

Korzystanie z platformy jest równie proste, jak dołączenie do niej. Na Mastodon, podobnie jak na Twitterze, publikuje się krótkie posty dla wybranej grupy odbiorców lub dla całego świata. Zamiast tweetów nazywają się one 'tootsami’ i mogą zawierać aż 500 znaków. Dodatkowymi wstawkami są linki, obrazy, filmy, a także pliki audio. Co ciekawe pojawia się również funkcja tworzenia ankiet oraz ostrzeżenia o spojlerach, które wymagają kliknięcia przed ich wyświetleniem.

Dostępne jest edytowanie postów, lecz posiada pewien haczyk. Po każdej edycji, osoby, które go 'zboostują’, czyli udostępnią, dostaną powiadomienie o zmianie i będą mieli wgląd w jego poprzednie wersje.

Mastodon rozwija się na fali swojej aktualnej popularności. Czy faktycznie z czasem stanie się nowym Twitterem i w pełni wygryzie konkurencję z rynku? Internautom pozostało jedynie czekać i obserwować dynamicznie zmieniająca się sytuację.