15 kwietnia cały świat wstrzymał oddech, oglądając, jak rozszalałe płomienie ognia trawią dach katedry Notre Dame – jednego z najbardziej znanych zabytków Paryża, symbolu tego miasta, ale i niekwestionowanej ikony światowej architektury. Wskutek pożaru zawaliły się dach i iglica historycznej świątyni.

Już kilka dni po tym tragicznym wydarzeniu rząd Francji ogłosił konkurs na odbudowę Notre Dame. Architekci i designerzy z całego świata zaczęli nadsyłać swoje propozycje, włączając się tym samym w burzliwą debatę dotyczącą tego, jak odbudować kultowy zabytek. Jedni opowiadają się za przywróceniem dachu i iglicy do stanu sprzed pożaru, zachowując ich oryginalny, gotycki charakter. Inni z kolei postulują bardziej nowoczesne, a nawet futurystyczne koncepcje. Z tych ostatnich wybraliśmy pięć najciekawszych.

1. Szklany baldachim zwieńczony spiczastą iglicą – Vincent Callebaut Architects

Architekci z paryskiej pracowni Vincent Callebaut Architects wyszli z propozycją, która zakłada zjednoczenie sił architektury, nauki i sztuki. Design inspirowany biomimikrą ma obrazować bardziej wyważoną relację między człowiekiem a naturą.

Projekt zakłada stworzenie szklanego baldachimu, którego zwieńczenie stanowić będzie spiczasta iglica.

Nowa struktura, wykonana z poprzecznie laminowanych dębowych belek sprężonych z listwami z włókna węglowego, ma być energooszczędna. Panele fotowoltaiczne na dachu będą pozyskiwać energię z promieni słonecznych, która będzie przechowywana w wodorowych ogniwach paliwowych znajdujących się wewnątrz katedry.

Pod szklanym baldachimem ma się znaleźć miejska farma, gdzie będzie można uprawiać warzywa i owoce dla potrzebujących.

2. Publiczny ogród pod szklanym dachem – Studio Myisis

Designerzy z belgijskiego studia Myisis także myślą o odbudowie dachu katedry na zielono. Ich koncepcja zakłada stworzenie pod odbudowanym dachem Notre Dame publicznego ogrodu, który byłby otwarty dla wszystkich.

Utracona w pożarze iglica zostałaby zrekonstruowana, jednak drewniana struktura wspierająca dach przed zniszczeniem zostałaby zastąpiona przez nowoczesną konstrukcję ze stali i drewna.

3. Miedziana iglica przypominająca Feniksa odradzającego się z popiołów – Studio Tjoa

Architekci ze Studia Tjoa z Teksasu poszli ze swoja propozycją w zupełnie innym kierunku. Zaprezentowali projekt nowoczesnej iglicy wykonanej z modułowych paneli miedzianych z odlewu piaskowego. Dach zostanie wykonany ze stali nierdzewnej, z krokwiami i kratownicami z laminowanego drewna glulam, które uznawane jest za mocniejsze od stali.

W świetle dziennych iglica rzucałaby cienie przywodzące na myśl pióra – stąd nawiązanie do feniksa odradzającego się z popiołów.

4. Lekka i przezroczysta konstrukcja ze szkła – Poa Estudio

“Notre Dame powinna być katedrą przyszłości, nie przeszłości” – twierdzą architekci z hiszpańskiego Poa Studio.

W tym duchu stworzyli projekt dachu wykonanego w całości z lekkich, transparentnych szklanych paneli.

Z tego samego materiału zbudowana zostanie nowa iglica. Struktura ta wpuści do wnętrza kościoła mnóstwo naturalnego światła.

5. Dach wykonany z przetworzonych śmieci wyłowionych z oceanów – Studio Drift

Architekci z holenderskiej pracowni Studio Drift zgłosili projekt odbudowy Notre Dame, który zakłada jednocześnie oczyszczenie oceanów z plastikowych śmieci. Zaproponowali pokrycie nowego dachu katedry błękitnymi dachówkami wykonanymi z przetworzonych odpadów wyłowionych z mórz i oceanów dookoła świata.

Nawołują do tego, by pieniądze zebrane od darczyńców na odbudowę kościoła przeznaczyć na oczyszczenie oceanów i przetworzenie wyłowionych z nich śmieci w ekologiczny, zrównoważony materiał budowlany.

Francuski rząd planuje odbudowę Notre Dame w ciągu pięciu lat, do 2024 roku, kiedy to w Paryżu odbędą się letnie Igrzyska Olimpijskie.

Tekst: AO