Niemiecka organizacja rolników wydała ostrzeżenie dotyczące zbiorów. Prezes Niemieckiego Związku Rolników Joachim Rukwied ostrzegł, że bez zbliżającego się deszczu tegoroczne żniwa mogą mocno ucierpieć przez późnoletnią falę upałów. Dodał, że połączone kwestie inflacji i konfliktu w Ukrainie pogarszają także sytuację rolników w Europie Zachodniej, tysiące kilometrów od linii frontu. – Ceny nawozów są czterokrotnie wyższe niż rok temu. Ceny energii są dwukrotnie wyższe. Ceny pasz wzrosły – powiedział Rukwied. – Jeśli nie będzie padać wkrótce, to obawiamy się, że plony mogą spaść nawet o 30 lub 40 proc.

Tegoroczne zbiory zbóż w Niemczech przebiegały w dużej mierze zgodnie z planem, ale uprawy zbierane w późniejszych miesiącach, takie jak ziemniaki i buraki cukrowe, są szczególnie zagrożone i mogą w rezultacie kosztować więcej. Ponadto trawa w większej części kraju jest brązowa i nie odrasta, przez co niektórzy rolnicy musieli już karmić zwierzęta gospodarskie zapasami odłożonymi na zimę, ponieważ nie są w stanie wyciąć świeżej karmy z odłogowanych pól.

Susza i wpływ ekstremalnych upałów na plony w Europie stwarzają ryzyko dalszego wzrostu cen jedzenia na kontynencie i pogłębienia się światowych niedoborów żywności. Połączenie rekordowo wysokich temperatur i rekordowo niskich opadów tego lata już teraz odbija się na sektorach rolnictwa w kilku krajach europejskich. We Francji z powodu niedoborów wody nawadnianie zostało zakazane na dużych obszarach na północnym zachodzie i południowym wschodzie. Francuscy rolnicy również mają problemy z wykarmieniem zwierząt gospodarskich z powodu suchych łąk. We Włoszech malejąca ilość i jakość wody z rzeki Pad zagraża plonom w pobliskiej dolinie — kluczowej strefie rolniczej, w której produkuje się około 30 proc. krajowej żywności (w tym pszenicę, pomidory i winogrona). W Hiszpanii, gdzie zbiorniki wodne mają nieco ponad 40 proc. pojemności, oczekuje się, że produkcja oliwy z oliwek będzie o 1/3 niższa niż w zeszłym roku. W Szwajcarii woda jest dostarczana helikopterami, aby napoić pasące się tam krowy i kozy. W tym kontekście Komisja Europejska przewiduje, że w tym roku wszystkie plony upraw letnich zostaną znacznie zmniejszone.

Słabe zbiory w Europie, w której znajdują się jedni z największych światowych eksporterów pszenicy, mogą jeszcze bardziej nadwyrężyć światowe dostawy zbóż i podnieść i tak już zawyżone ceny żywności. Zmniejszona produkcja rolna w Europie może być najbardziej odczuwalna w regionie Morza Śródziemnego i pobliskich krajach Bliskiego Wschodu, które są jednymi z największych konsumentów europejskiej pszenicy.

Photo by Kjartan Einarsson on Unsplash.

Niski poziom wody w rzece Ren – kluczowym szlaku żeglugowym towarów, w tym węgla i produktów naftowych przez Niemcy i do krajów sąsiednich – zmusza barki z paliwem do zmniejszania ładunku w Europie śródlądowej, a alternatywy, takie jak kolej i droga, już działają z pełną przepustowością. Kraje, które wykorzystują Ren do importu paliw na bazie ropy naftowej, w szczególności Niemcy i Szwajcaria, mają zatem trudności z budowaniem zapasów oleju opałowego przed zimą oraz z odbiorem surowców petrochemicznych z węzła Amsterdam-Rotterdam-Antwerpia. Ma to również wpływ na dostawy węgla w czasie, gdy przemysł w całej Europie rekompensuje niedobory gazu poprzez ponowne wykorzystanie tego paliwa. Renem transportowane są też produkty chemiczne oraz żywność.

Poziom Renu jest na tyle niski, że przewoźnicy muszą korzystać z lżejszych statków, przez co potrzeba ich więcej i koszty transportu rosną. Kapitan jednej z barek, Peter Claereboets, opowiadał w wywiadzie z Reutersem, że w miejscach, gdzie woda osiągała poziom dwóch metrów, teraz jest jej pod statkiem około 40 cm, co sprawia, że coraz trudniej nawigować po rzece. – Z powodu niskiego poziomu wody tor wodny staje się węższy i zaczynamy realnie przemieszczać się jak pociągu, w konwoju – powiedział Claereboets.

Firmy chemiczne zapowiadają zmniejszenie produkcji, czego powodem są rosnące koszty transportu i malejący przepływ przez Ren. Kryzys logistyczny, a także równoczesna inflacja i niedobory gazu najprawdopodobniej doprowadzą do głębokiej recesji w największej gospodarce UE.

Podobne problemy ma Dunaj, którym idą towary z Bułgarii, Rumunii i Serbii. Woda z tej rzeki używana była również do nawadniania pól, co jest już niemal niemożliwe. Dunajem płyną też transporty zboża z Ukrainy. Wysychają także rzeki norweskie, co jest szczególnym problemem, ponieważ 90 proc. energii norweskiej pochodzi z elektrowni wodnych.

The Rhine — the continent’s most important river and a pillar of the German, Dutch and Swiss economies for centuries — has dried up to the point of becoming all but impassable at a key bottleneck, stymieing vast flows of diesel and coal https://t.co/X1lJkJzd22 pic.twitter.com/57gmgrJLkA

— Bloomberg Green (@climate) August 10, 2022

Zdjęcie: Thomas Frey