Czy starość można wyleczyć? Naukowcy opracowują leki, które wydłużą ludzkie życie
![Czy starość można wyleczyć? Naukowcy opracowują leki, które wydłużą ludzkie życie .get_the_title().](https://www.f5.pl/wp-content/uploads/2022/12/alevision-co-jcshRVNwDcc-unsplash-scaled-e1672311404447.jpg)
Cynthia Kenyon jest biolożką molekularną. Jej przełomowa praca była katalizatorem tego, co obecnie nazywane jest 'szaleństwem badawczym’. Chodzi o odkrycie tajemnicy długowieczności, a dokładnie, że starzenie się jest plastyczne — kontrolowane przez geny, szlaki komórkowe i sygnały biochemiczne. Opóźnianie śmierci robaków i myszy nie oznacza jednak, że to samo będzie działać u ludzi.
W latach 1900-2020 oczekiwana długość życia ludzi wzrosła ponad dwukrotnie, do 73,4 lat. Miało to jednak swoją cenę: oszałamiający wzrost chorób przewlekłych i zwyrodnieniowych. Starzenie się pozostaje największym czynnikiem ryzyka raka, chorób serca, choroby Alzheimera, cukrzycy typu 2, zapalenia stawów, chorób płuc i prawie każdej innej poważnej choroby. Raczej nikt nie chciałby żyć dłużej tylko po to, by wydłużyć osłabienie i walkę z chorobami. Dlatego właśnie badacze prężnie pracują nad wyeliminowaniem tych czynników.
W 2006 roku Shinya Yamanaka, badacz komórek macierzystych z Japonii, odkrył, jak przeprogramować dorosłe komórki i przywrócić je do stanu embrionalnego.
Odkrycie to zrewolucjonizowało biologię komórkową i poszukiwanie sposobów leczenia chorób, przynosząc firmie Yamanaka Nagrodę Nobla. Odkryto, że rapamycyna, powszechnie przepisywana, by zapobiec odrzuceniu narządu po przeszczepie, zwiększa oczekiwaną długość życia myszy w średnim wieku nawet o 60 procent. Leki zwane senolitykami pomagają geriatrycznym myszom pozostać żwawymi długo po śmierci ich rówieśników. Leki przeciwcukrzycowe, metformina i akarboza, ekstremalne ograniczenie kalorii oraz około 90 innych interwencji sprawiają, że myszy biegają po klatkach laboratoryjnych na długo po przekroczeniu ich zakładanej granicy wieku.
![](https://www.f5.pl/wp-content/uploads/2022/12/cristina-gottardi-6Frs5Cht6Pc-unsplash-scaled.jpg)
Najnowszy pomysł to zhakowaniu samego procesu starzenia poprzez przeprogramowanie starych komórek do młodszej wersji.
Obecnym celem jest opracowanie leków, które oczyszczają molekularne i biochemiczne źródła problemów zdrowotnych w podeszłym wieku lub terapii, które spowalniają – lub zapobiegają – rozwijaniu się dolegliwości. Oznaczałoby to, że moglibyśmy żyć nawet 125 lat, nie czując bólu i nie borykając się z chorobami. Zdaje się zatem, że biologia człowieka może zostać zoptymalizowana pod kątem długowieczności. W badania obecnie inwestowane są miliardy (i to nie tylko przez technologicznych gigantów).
Wyścig napędzany jest sztuczną inteligencją, dużymi zbiorami danych, przeprogramowaniem komórkowym i coraz doskonalszym zrozumieniem miliardów cząsteczek, które sprawiają, że ciała ludzkie działają. Niektórzy badacze mówią nawet o 'leczeniu starzenia się’.
Czy możliwe jest jednak przeniesienie na ludzi rozwiązań, które działają na owadach i gryzoniach?
— Istnieje wiele różnych podejść. Nie wiemy, czy któreś z nich zadziała. A może wszystkie zadziałają! Dobra wiadomość jest taka, że zaakceptowano ten rodzaj nauki. Musimy po prostu spróbować wielu rzeczy. I to właśnie robią badacze — mówi Cynthia Kenyon w rozmowie z National Geographic.
Tajemnica fenomenalnej długowieczności niektórych zwierząt napędza badania na całym świecie. Naukowcy łapią rekiny grenlandzkie, które żyją co najmniej 250 lat, wydobywają oceaniczne małże quahog z dna morskiego na północ od Islandii (najstarszy miał 507 lat!), sekcjonują genom wielorybów i nagich kretoszczurów. Obiektem zainteresowania są oczywiście również ludzie: ich dieta i aktywność fizyczna, które wpływają na to, w jaki sposób przeżyjemy starość.
Co ciekawe, kolejne badania potwierdzają, że ogromny wpływ na to ma również… nasze podejście! Jeżeli z przerażeniem będziemy patrzeć w przyszłość, a zamartwianie się upływającym czasem stanie się naszą codziennością, mamy większą szansę na to, że czarne wizje się spełnią. Dlatego w oczekiwaniu na rewolucyjne rozwiązania naukowców pozostaje przeprogramować swój mózg i uwierzyć, że wiek to pojęcie względne.
Tekst: AC
Zdjęcie: alevision.co/Unsplash