Nowe badanie opublikowane w czasopiśmie Journal of Consumer Psychology podaje w wątpliwość przekonanie, że wzmożony materializm prowadzi do zmniejszenia zadowolenia z życia. Okazuje się, że poprzednie badania, które sugerowały ten negatywny związek, mają drugie dno. To nie sam materializm może obniżać życiową satysfakcję – to ludzie, którzy są materialistami, często mają cechy, które związane są z odczuwaniem niższej satysfakcji z życia.

– Materializm jest ogólnie postrzegany jako coś negatywnego. Jednak dobra i ich nabywanie odgrywają ważną rolę w życiu każdego z nas. Zainteresowaliśmy się tym tematem, ponieważ chcemy pogłębić nasze zrozumienie związku między materializmem a satysfakcją z życia, a konkretnie dowiedzieć się, czy materializm jest tak zły dla dobrostanu ludzi, jak się powszechnie uważa – mówi autorka badania Esther Jaspers, wykładowczyni na Uniwersytecie Massey w Wellington w Nowej Zelandii.

Badanie trwało 3 lata i wzięło w nim udział łącznie 6 551 osób.

Uczestnicy musieli najpierw odpowiedzieć na pytania dotyczące ich danych demograficznych, następnie wykorzystali Skalę Wartości Materialnych do pomiaru poziomu swojego materializmu oraz Skalę Satysfakcji z Życia, by ocenić swoje samopoczucie. Skala Wartości Materialnych składa się z kilku pozycji, które oceniają trzy różne aspekty materializmu: przekonanie, że nabywanie dóbr zwiększy szczęście, przekonanie, że posiadanie jest wskaźnikiem sukcesu oraz przekonanie, że posiadanie ma kluczowe znaczenie dla życia.

Naukowcy sprawdzili z kolei to, jak materializm i satysfakcja z życia są ze sobą powiązane w czasie. Model, z którego korzystali, oddziela stałe różnice między ludźmi od zmian zachodzących w czasie za pomocą ‘losowych punktów przecięcia’. Pomaga to dokładniej oszacować, w jaki sposób materializm i zadowolenie z życia są ze sobą powiązane. I to właśnie dobór tej metody okazał się kluczowy. Tradycyjna analiza wykazała negatywny związek między materializmem a satysfakcją z życia, co było zgodnie z wcześniejszymi badaniami. Jednak bardziej zaawansowana metoda RI-CLPM nie wykazała wpływu materializmu na zadowolenie z życia i odwrotnie.

Badanie co prawda dowiodło, że bardziej materialistyczni ludzie odczuwali ogólnie niższą satysfakcję z życia, jednak analiza nie wykazała istotnego związku między tymi zmiennymi.

Naukowcy nie znaleźli dowodów na to, że zmiany poziomu materializmu u ludzi prowadzą do późniejszych zmian w odczuwaniu zadowolenia z życia. Oznacza to, że mogą istnieć inne czynniki, które są odpowiedzialne za tę relację. Nie stwierdzili też, że materializm prowadzi do zmniejszenia satysfakcji z życia. Odkryli jednak, że ludzie, którzy odczuwali mniejsze zadowolenie, wzmacniali w sobie przekonanie, że posiadanie większej ilości dóbr uczyni ich szczęśliwszymi.

Tekst: MZ