W historii świata występowały okresy, kiedy klimat ulegał zmianie. Podczas średniowiecznego optimum klimatycznego, które trwało na terenie Europy i Ameryki Północnej w latach 800-1300, klimat znacznie się ocieplił. Okres ten zwieńczyła z kolei tak zwana mała epoka lodowcowa, trwająca od 1300 do około 1850 roku, kiedy to średnie temperatury na półkuli północnej spadły o około 1 stopień Celsjusza.

Naukowcy są jednak zdania, że skala i gwałtowność tego rodzaju wydarzeń historycznych nieporównywalna jest ze zmianami klimatycznymi, które obserwujemy obecnie.

Wyniki dwóch badań przeprowadzonych pod przewodnictwem Raphaela Neukoma ukazały się w zeszłym tygodniu w specjalistycznych czasopismach „Nature” i „Nature Geoscience”. Badania koncentrowały się na temperaturze powierzchni w ostatnich 2 tys. lat i zmianom klimatu w tym okresie. Trzecie badanie, także opublikowane na łamach „Nature Geoscience”, analizowało klimat panujący na świecie na początku XIX wieku.

Mała epoka lodowcowa była ostatnim okresem, w którym nasza planeta się ochłodziła. Dotychczas sądzono, że ochłodzenie objęło dużą część Ziemi w tym samym czasie. Na łamach „Nature Geoscience” naukowcy obwieścili jednak, że zmiany miały charakter regionalny. Podobnie zresztą w przypadku ocieplenia. Naukowcy dowiedli, że za sprawą średniowiecznego optimum klimatycznego ociepliło się maksymalnie 40 proc. globu.

– Szczytowe okresy ocieplenia i ochłodzenia w czasach przedindustrialnych wydarzały się w różnych miejscach i w różnych czasach – mówi Raphael Neukom.

Naukowcy uznali więc, że skala ocieplenia klimatu, którą obserwujemy dziś, nie ma w historii precedensu. „Odkryliśmy, że najcieplejszy okres w ciągu ostatnich 2 tysiącleci dla aż 98 proc. świata wystąpił w XX wieku. Dowodzi to, że antropogeniczne (powodowane przez człowieka) zmiany klimatu nie tylko nie mają sobie równych pod względem rekordowych temperatur, ale także są niezwykle spójne przestrzennie” – czytamy w jednym z badań.

Samych naukowców zdziwiła skala obecnego kryzysu klimatycznego.

Spodziewali się, że uda im się znaleźć więcej miejsc, które nie doświadczyły jeszcze ocieplenia klimatu – tymczasem ogarnęły one już niemal całą planetę, a wyjątkiem jest wyłącznie część terenu zachodniej Antarktydy. „Choć ostatnie współczynniki ocieplenia nie są całkowicie jednorodne na całym świecie, a niektóre obszary wykazują niewielkie ocieplenie lub nawet ochłodzenie, system klimatyczny jest obecnie w stanie globalnej spójności temperatur, która jest bezprecedensowa” – piszą badacze.

Zdjęcie główne: Medium
Tekst: NS